Cyfamod Rhyngwladol ar Hawliau Economaidd, Cymdeithasol a Diwylliannol (ICESCR)

Cytuniad y CU

Mae’r ICESCR yn gyfamod hawliau dynol rhyngwladol a fabwysiadwyd yn 1966. Fe gadarnhaodd (cytuno i ddilyn) y Deyrnas Unedig yr ICESCR yn 1976.

Trwy gadarnhau’r ICESCR, mae’r Deyrnas Unedig yn cytuno i sicrhau mwynhad o hawliau economaidd, cymdeithasol a diwylliannol, yn cynnwys yr hawliau i:

  • addysg
  • amgylchiadau gwaith cyfiawn a theg
  • safon byw digonol
  • y safon iechyd gyflawnadwy uchaf
  • nawdd cymdeithasol

How the treaty is monitored

Mae gweithrediad yr ICESCR yn cael ei fonitro gan y Pwyllgor ar Hawliau Economaidd, Cymdeithasol a Diwylliannol. Oddeutu pob pum mlynedd mae’r Pwyllgor yn adolygu pa mor dda mae pob gwladwriaeth yn rhoi hawliau’r ICESCR ar waith. Dysgwch fwy am gylchoedd adolygu blaenorol.

Mae chwe cham i gylch y cyfamod. Gall sefydliadau cymdeithas sifil ymgysylltu trwy gydol y broses hon. Mae gan wefan y Cenhedloedd Unedig ragor o wybodaeth ar sut i gymryd rhan.

Cyfamod Rhyngwladol ar Hawliau Economaidd, Cymdeithasol a Diwylliannol (ICESCR) treaty cycle

Mae cylch adolygu y Cytuniad Rhyngwladol ar Hawliau Economiadd, Cymdeithasol a Diwylliannol (ICESCR) ar gam 1 ar hyn o bryd: adroddiad rhanddeiliaid ar gynnydd.

Sylwch mai amcangyfrifon yw rhai o’r amseroedd a roddir isod, yn enwedig o ganlyniad i’r pandemig Covid-19, a ysgogodd y Cenhedloedd Unedig i ganslo nifer o sesiynau Genefa.  Caiff yr isod ei ddiweddaru pan fydd y Cenhedloedd Unedig yn cyhoeddi rhagor o wybodaeth am yr amserlen ar gyfer adolygiad y DU.

1. Adroddiad rhanddeiliaid ar gynnydd

  • Bydd y Cenhedloedd Unedig yn mabwysiadu ei Restr o Faterion yn ystod cyfarfod Gweithgor Cyn-sesiynol ar 6-10 Mawrth 2023.
  • Disgwylir i’r DU gyflwyno ei hadroddiad y wladwriaeth o fewn blwyddyn i gyhoeddi’r Rhestr o Faterion, yr amcangyfrifwn y bydd ym mis Mawrth 2024 ar y cynharaf.
  • Dylai rhanddeiliaid eraill sydd am ymateb i’r Rhestr o Faterion gynllunio i gyflwyno eu hadroddiadau erbyn mis Mawrth 2024 ar y cynharaf.
  • Yn seiliedig ar yr amserlen bresennol, rydym yn amcangyfrif y bydd adolygiad y Cenhedloedd Unedig yn cael ei gynnal yn 2024.

Protocolau dewisol

Mae gan yr ICESCR un Protocol Dewisol. Mae hyn yn gyfamod ychwanegol sy’n galluogi pobl i gwyno’n uniongyrchol i’r Pwyllgor ar Hawliau Economaidd, Cymdeithasol a Diwylliannol os ydynt o’r farn y tramgwyddwyd ar eu hawliau. Dim ond pan fydd pob opsiwn domestig wedi ddisbyddu y gellir ei ddefnyddio. Nid yw wedi ei gadarnhau gan y Deyrnas Unedig.

Sylwadau cyffredinol

Mae’r Pwyllgor ar Hawliau Economaidd, Diwylliannol a Chymdeithasol wedi cyhoeddi nifer o Sylwadau Cyffredinol ar ICESCR. Mae’r rhain yn rhoi rhagor o fanylion am sut y dylid ei ddehongli, gan gwmpasu materion fel yr hawliau i addysg, gwaith a nawdd cymdeithasol.

Diweddarwyd ddiwethaf ar 08/12/2022