Casgliadau i gloi CERD 2024, paragraff 58
Argymhelliad Cymreig clir
Dylai’r Llywodraeth:
(a) Weithio’n galetach i gydnabod camweddau’r gorffennol a chodi ymwybyddiaeth o wladychiaeth a masnachu mewn pobl gaeth. Mae’r gorffennol hwn yn gysylltiedig â hiliaeth systemig gyfredol. Dylai’r Llywodraeth ymgynghori’n agos â rhanddeiliaid perthnasol, yn enwedig pobl o dras Affricanaidd;
(b) Gynnwys yn gywir hanes caethwasiaeth a gwladychiaeth yn yr Ymerodraeth Brydeinig drwy gydol ei chwricwla ysgol;
(c) Ystyried gwneud ymddiheuriad ffurfiol am ei rôl mewn caethwasiaeth a masnachu hanesyddol mewn pobl Affricanaidd gaeth. Byddai’n cymryd camau i fynd i’r afael â chanlyniadau parhaol, gan gynnwys gwneud iawn;
(d) Ystyried yr adroddiad ar wneud iawn am wladychiaeth a chaethwasiaeth gan y Rapporteur Arbennig ar ffurfiau
cyfoes o hiliaeth, gwahaniaethu hiliol, senoffobia ac anoddefgarwch
perthynol, sy’n cynnwys gwybodaeth am rwymedigaethau hawliau dynol Aelod-wladwriaethau sy’n ymwneud ag iawn am wahaniaethu ar sail hil sydd wedi’i wreiddio mewn caethwasiaeth a gwladychiaeth.
Original UN recommendation
The Committee recommends that the State party:
(a) Redouble its efforts to acknowledge past wrongs and raise awareness of the legacies and impacts of colonialism and trafficking in enslaved people and their connection with present-day manifestations of systemic racism, in close consultation with relevant stakeholders, in particular people of African descent;
(b) Adequately reflect, in school curricula in all its jurisdictions, the history of colonialism, trafficking in enslaved Africans and chattel enslavement in the British Empire;
(c) Consider making a formal apology for its role in chattel enslavement and the historic trafficking in enslaved Africans, adopt specific measures to address their lasting consequences and commit to reparations;
(d) Take into consideration the report of the Special Rapporteur on contemporary forms of racism, racial discrimination, xenophobia and related intolerance, which addresses the human rights obligations of Member States in relation to reparations for racial discrimination rooted in chattel slavery and colonialism.
Date of UN examination
24/09/2024
Original UN document
Lawr lwytho casgliadau i gloi gwreiddiol 2024 y CERD ar wefan y CU.
Diweddarwyd ddiwethaf ar 14/04/2025